Balneologia Polska 3/2007


PRZYCZYNY I MECHANIZM USZKODZENIA PRZEDNIEGO WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO U KOBIET - PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA

Streszczenie
W pracy przedstawiono, na podstawie dostępnego piśmiennictwa, poglądy i wyniki badań dotyczące częstszego uszkodzenia przedniego więzadła krzyżowego u kobiet. Omówione zostały podstawowe czynniki zewnętrzne i wewnętrzne predysponujące do częstszych urazów
tego więzadła, takie jak rola gospodarki hormonalnej-estrogenów i progesteronu, propriocepcja oraz mechanizmy kontroli nerwowo-mięśniowej.

Słowa kluczowe: uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego, propriocepcja, kontrola nerwowo-mięśniowa, EMG

..............................................


ODDZIAŁYWANIE POLA MAGNETYCZNEGO O PARAMETRACH STOSOWANYCH W MAGNETOTOTERAPII NA WYBRANE PARAMETRY BIOCHEMICZNE KRWI
Elżbieta Ciejka, Anna Gorąca

Streszczenie
Wstęp. Pole magnetyczne niskiej częstotliwości wywołuje działanie biologiczne
w organizmach żywych, w obrębie poszczególnych układów i narządów. Celem pracy było zbadanie wpływu pola magnetycznego o parametrach stosowanych w magnetoterapii na wybrane parametry biochemiczne krwi oraz gospodarkę elektrolitową u zwierząt doświadczalnych.
Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiły zwierzęta - szczury rasy Wistar, poddane działaniu zmiennego pola magnetycznego niskiej częstotliwości o parametrach stosowanych w magnetoterapii. Na zwierzętach wykonano badania: poziom liczby krwinek czerwonych, białych, poziom hemoglobiny oraz stężenia jonów sodu, potasu i wapnia.
Wyniki i wnioski. Zmienne pole magnetyczne niskiej częstotliwości wywołuje
u zwierząt doświadczalnych zmiany parametrów morfologii krwi oraz zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, które ustępują po zakończeniu oddziaływania tego pola.
Parametry stosowanego pola magnetycznego mają wpływ na zmiany parametrów obrazu morfologii i gospodarkę elektrolitową.
Słowa kluczowe: zmienne pola magnetyczne, parametry biochemiczne krwi

.....................................

ANALIZA POSTĘPOWANIA FIZYKALNEGO W ŁUSZCZYCY
Agnieszka Iwaniszczuk, Włodzisław Kulinski

Streszczenie
Łuszczyca należy do najczęstszych chorób skóry. Wystąpić może w każdym wieku, w równym stopniu u obu płci. Ze względu na złożoną etiopatogenezę leczenie ma charakter objawowy. Postępowanie fizykalne ? fototerapia i balneoterapia należą do najstarszych i naturalnych metod w leczeniu. Stosowanie tych skojarzonych metod skraca terapię i minimalizuje objawy niepożądane. W postępowaniu stosowano naświetlania metodą SUP (UV 300-340 nm) w połączeniu ze sztucznymi kąpielami siarczkowo-siarkowodorowymi u 30 chorych z łuszczycą zwyczajną. Zabiegi stosowano 5 razy w tygodniu przez 2 tygodnie. Przed rozpoczęciem terapii i po 10 zabiegach oceniano u chorych na podstawie badania przedmiotowego stopień rozległości i nasilenia zmian łuszczycowych w oparciu o wskaźnik PASI ( Psoriasis Area Severity Index). Zakres skali waha się w przedziale 50, 75, 90 określany w procentach, oznaczający odpowiednio redukcję zmian łuszczycowych o 50, 75, 90 procent. Po zastosowanej terapii 8 osób (26,6%) osiągnęło PASI 75, 10 osób (33,3 %) PASI 50, zaś u 6 osób (20%) stwierdzono redukcję wskaźnika o 25%. U 3 osób (10%) stwierdzono nieznaczn poprawę (redukcja PASI poniżej 25%). U 3 osób (10%) nie uzyskano poprawy, chorzy wymagali kontynuowania terapii. Objawy uboczne obserwowano sporadycznie i wyrażały się niewielkim odczynem rumieniowym skóry bądź świądem.

Słowa kluczowe: łuszczyca, postępowanie fizykalne

............................................


NOWE MOŻLIWOŚCI LECZENIA FOTODYNAMICZNEGO NOWOTWORÓW- TERAPIA KOMBINOWANA
Katarzyna Skiba, Aleksandra Kawczyk-Krupka, Marek Szymkowicz
Aleksander Sieroń


Streszczenie
Terapia fotodynamiczna-PDT wykorzystuje współdziałanie światła laserowego oraz fotouczulacza, gromadzonego wybiórczo w tkance nowotworowej. Aktywacja na tej drodze procesów fotobiochemicznych wywołuje bezpośrednie niszczenie komórek nowotworowych bądź pośrednie komórek śródbłonkowych w nowotworze. Terapia fotodynamiczna jest intensywnie rozwijającą się metodą leczenia onkologicznego radykalnego i paliatywnego, zarówno w formie monoterapii jak i leczenia skojarzonego. Do zalet PDT należą: nieiwazyjność, możliwość stosowania przy zmianach wieloogniskowych oraz powtarzania terapii bez ryzyka kumulacji działania toksycznego, dobra tolerancja i doskonałe efekty kosmetyczne. W związku z niedostateczną skutecznością i licznymi działaniami niepożądanymi klasycznych sposobów leczenia nowotworów - chirurgiczne usunięcie, radioterapia czy chemioterapia poszukuje się nowych metod leczenia, w tym skojarzonego, wśród których obiecujące wydaje się być stosowanie terapii kombinowanej z fotodynamiczną.

Słowa kluczowe: terapia fotodynamiczna, nowotwory

.......................................................


PODSTAWY ELEKTRODIAGNOSTYKI W PORAŻENIACH NERWÓW OBWODOWYCH
Adam Łukasiak

Streszczenie
Elektrodiagnostyka jest szeroko stosowaną metodą diagnostyczną stanowiącą istotne narzędzie diagnostyczne w praktyce klinicznej. Metoda ta pozwala ocenić odpowiedź różnych tkanek na zastosowane bodźce elektryczne, lub zjawiska w organizmie ludzkim będące biologicznymi źródłami sygnałów elektrycznych. Elektrodiagnostyka jest szczególnie przydatna w badaniach funkcji obwodowego neuronu ruchowego i mięśni, a obraz uzyskiwany w przebiegu chorób miogennych i neurogennych nie jest stacjonarny, ale zmienia się wraz z postępem uszkodzenia i nasileniem jego ciężkości. Wśród klasycznych metod elektrodiagnostycznych wyróżnia się metody jakościowe do których zalicza się badanie przy użyciu prądu stałego i zmiennego ? gdzie głównie ocenia się szybkość i siłę reakcji nerwowo-mięśniowej, a także metody ilościowe którymi jest wykreślanie krzywej i/t, chronaksymetria oraz oznaczanie współczynnika akomodacji. Wprowadzenie nowocześniejszych i dokładniejszych w stosunku do elektrodiagnostyki klasycznej metod diagnozowania, takich jak elektromiografia i elektroneurografia pozwoliło na ocenę stanu jednostek nerwowo-mięśniowych, oraz pozwoliło zmierzyć prędkość przenoszenia impulsów szlakami nerwowymi.
Badania elektrodiagnostyczne mają szczególną wartość przy ocenie postępującej degeneracji lub reinerwacji nerwów i dzięki temu pomagają przewidzieć przebieg kliniczny procesu. Jednocześnie testy te są istotnym narzędziem diagnostycznym wstępnie różnicującym uszkodzenia neurogenne od miogennych.

Słowa kluczowe: elektrodiagnostyka klasyczna, pobudliwość nerwowo-mięśniowa, elektromiografia, przewodnictwo nerwowe

.....................................


WSPÓŁCZESNE METODY LECZENIA ŚWIATŁEM - AKTUALNE MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA W WARUNKACH UZDROWISKOWYCH
Aleksander Sieroń, Grzegorz Cieślar

Streszczenie
W pracy przestawiono aktualne możliwości wykorzystania współczesnych metod światłolecznictwa w warunkach leczenia uzdrowiskowego. Podkreślono znaczenie właściwości fizycznych promieniowania świetlnego, takich jak zakres długości fali (pojęcie "okna optycznego skóry") oraz energii promieniowania dla wyboru odpowiednich zastosowań klinicznych poszczególnych form światła. Omówiono m.in. terapię z zastosowaniem światła nadfioletowego w leczeniu schorzeń skóry, możliwości leczenia zabiegowego z wykorzystaniem wysokoenergetycznego promieniowania laserowego, biostymulację z użyciem niskoenergetycznego promieniowania laserowego oraz medycynę fotodynamiczną wykorzystującą promieniowanie świetlne o średnich wartościach energii. Podkreślono również pozytywne aspekty prowadzenia diagnostyki i terapii fotodynamicznej w warunkach uzdrowiskowych, a także szczegółowo przedstawiono wskazania do stosowania tych metod w diagnostyce schorzeń dermatologicznych, pulmonologicznych, gastrologicznych, ginekologicznych i urologicznych, a także w leczeniu stanów przednowotworowych i nowotworów m.in. skóry, błoń śluzowych, oskrzeli, przewodu pokarmowego, pęcherza moczowego oraz żeńskiego narządu rodnego.

Słowa kluczowe: leczenie światłem, promieniowanie laserowe, laser wysokoenergetyczny biostymulacja laserowa, medycyna fotodynamiczna, uzdrowisko

.................................................

FIZJOTERAPIA PO REKONSTRUKCJI WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO PRZEDNIEGO
Wioleta Matuszewska, Hanna Tomczak.


Streszczenie
Wprowadzenie: Do urazów więzadła krzyżowego przedniego (WKP, ang. ACL) najczęściej dochodzi podczas uprawiania sportu przez ludzi młodych i aktywnych zawodowo. Uszkodzenie WKP prowadzi do bardzo poważnego zaburzenia ruchu tocząco-poślizgowego w stawie kolanowym, którego objawem jest dokuczliwa niestabilność, a konsekwencją wczesne zmiany zwyrodnieniowe struktur tworzących staw. Ważne jest więc odtworzenie WKP. Obecnie rekonstrukcje wykonuje się metodą artroskopową. W nowoczesnej rehabilitacji szczególną rolę przypisuje się umiejętnie dobranym ćwiczeniom w otwartych i zamkniętych łańcuchach kinematycznych oraz treningowi propriocepcji.
Cel pracy: Celem pracy jest przedstawienie nowego modelu kompleksowej fizjoterapii oraz przedstawienie własnych doświadczeń z sześciomiesięcznej rehabilitacji chorych po rekonstrukcji WKP metodą artroskopową.
Materiał i metoda: Ocenie poddano 10 osób. Średnia wieku chorych wyniosła 23,4±5,8. U wszystkich wykonano artroskopową rekonstrukcję WKP z użyciem ścięgien mięśni smukłego i półścięgnistego. Badani usprawniani byli według programu rehabilitacyjnego zaproponowanego przez Carolina Medical Center w Warszawie. Wszyscy zostali zbadani dwukrotnie: po zabiegu operacyjnym oraz w 6 miesiącu od rekonstrukcji. Badanie kliniczne obejmowało: pomiar zakresu ruchu w stawie kolanowym, pomiar siły mięśniowej testem Lovetta oraz obwodów kolan, ud. W 6 miesiącu dodatkowo badani wypełnili kartę leczenia rehabilitacyjnego, oceniali stan operowanej kończyny testem Lysholma Gillquista, oraz wykonali testy czynnościowe według Tagnera.
Wyniki: U wszystkich osób zaobserwowano korzystny wpływ ćwiczeń oraz zabiegów fizykalnych na zwiększenie siły i masy mięśniowej, poprawę zakresów ruchomości operowanego stawu oraz zmniejszenie bólu i obrzęku stawu kolanowego. Cztery osoby, które osiągnęły bardzo dobre rezultaty, ćwiczyły systematycznie przez 6 miesięcy, w końcowym efekcie powróciły do pełnego uprawiania sportu, trzy wyczynowo, jedna amatorsko. Cztery osoby, które po zaprzestaniu rehabilitacji pod kierunkiem fizjoterapeuty, zaniedbały regularne ćwiczenia, pomimo uzyskania właściwych zakresów ruchu w stawie kolanowym, zwiększenia siły i przyrostu masy mięśniowej w subiektywnej ocenie wyników leczenia nisko oceniały operowaną kończynę.
Wnioski: Właściwa rehabilitacja chorych po rekonstrukcji WKP powinna rozpocząć się jak najwcześniej i trwać co najmniej 6 miesięcy. Systematyczne ćwiczenia przez cały ten okres są skutecznym sposobem do osiągnięcia często pełnej sprawności operowanej kończyny, pozwalając na szybki powrót do aktywności sportowej.

Słowa kluczowe: więzadło krzyżowe przednie, WKP, ACL, rekonstrukcja, artroskopia, fizjoterapia

....................................

WARUNKI BIOTERMICZNE NA NIZINIE SZCZECIŃSKIEJ PODCZAS LATA W ROKU 2006 na tle sezonów letnich 1961-1990 i 2001-2005
Bożena Michalska, Agnieszka Mąkosza

Streszczenie
W opracowaniu określono uciążliwości warunków biotermicznych na Nizinie Szczecińskiej podczas lata 2006 na tle okresów 1961-1990
i 2001-2005. Do oceny wykorzystano przybliżone wartości wskaźnika stresu cieplnego - pHSI i przybliżone wartości wskaźnika obciążenia cieplnego - pHL. Określono przebieg średnich i maksymalnych wartości wskaźników w kolejnych dniach roku oraz wyznaczono częstość występowania różnych odczuć i obciążeń cieplnych w kolejnych latach dla czerwca, lipca i sierpnia. Określono również liczbę dni w kolejnych latach i dniach miesiąca powodującą duże obciążenia cieplne organizmu i stres termiczny uciążliwy dla ludzi. W pracy wykorzystano dobowe wartości (z godz. 12 GMT) temperatury powietrza i prędkości wiatru.

Słowa kluczowe: przybliżona wartość wskaźnika stresu cieplnego, przybliżona wartość wskaźnika obciążenia cieplnego, odczucia cieplne, warunki biotermiczne