|
Numery
archiwalne
Numer
1-2-1969
Numer 3-4-1969
Numer 1-2-1970
Numer 3-4-1970
Numer 1-2-1971
Numer 3-4-1971
Numer 1-2-1972
Numer 3-1972
Numer 4-1972
Numer 1-2-3-1973
Numer 4- 1973
Numer 1-1974
Numer 2-1974 Numer 3-4-1974
Numer 1-2-1975
Numer 3-4-1975
Numer 1-2-1976
Numer 3-4-1976
Numer 1-2-1977
Numer 3-4-1977
Numer 1-4-1978
Numer 1-2-1979 Numer
3-4-1979
Numer 1-4- 1980/81
|
Balneologia
Polska 3 2006
Poszukiwania badawcze z ostatniego 40-lecia nad działaniem leczniczym
wód siarczkowych w Busku Zdroju (1965-2005)
KAZIMIERZ KUCHARSKI, JACEK KUCHARSKI, JUSTYNA ŚLIWIŃSKA
Streszczenie
Przegląd prac badawczych z lat 1965-2005 z Buska Zdroju na temat leczenia
wodami siarczkowymi. Dotyczą one schorzeń reumatycznych, wpływu na nieprawidłową
gospodarkę lipidową, na wzrost poziomu siarki, selenu, grup SH we krwi
u tych pacjentów. Wykazano też wpływ na poziom Fe, Cu, Rb i Pb we krwi.
W doświadczeniach na szczurach i królikach w podawaniu sondą dożołądkową
i dożylnie octanu ołowiu i azotanu ołowiu, a następnie po podaniu dożołądkowo
wody siarczkowej stwierdzono, że działa ona normalizujące na obraz krwi
i funkcje wątroby. Badano wpływ kąpieli na układ immunologiczny i możliwość
monitorowania tą drogą efektu leczenia balneologicznego w schorzeniach
naczyń. W ostatnim 10-leciu oceniono pozytywnie wpływ wody siarczkowej
na wskaźniki obrony antyoksydacyjnej i peroksydacji lipidów.
Słowa kluczowe: woda siarczkowa, biopierwiastki, grupy SH, intoksykacja
ołowiem u zwierząt, układ immunologiczny, obrona antyoksydacyjna, gospodarka
lipidową, wolne rodniki ,zapalenie, miażdżyca, radioterapia
Rola
hiperbarii tlenowej w leczeniu chirurgicznym troficznych owrzodzeń podudzi
spowodowanych przewlekłą niewydolnością żylną
MAREK KAWECKI , ALEKSANDER SlEROŃ, JUSTYNA GLIK, MARIUSZ NOWAK, BOŻENA
SZYMAŃSKA, GRZEGORZ KNEFEL
Streszczenie
Częstość występowania owrzodzeń żylnych szacowano w ostatnim 20-leciu
ubiegłego stulecia na 0,14- 0,18-1,0% populacji, choruje na nie trzy
razy więcej kobiet niż mężczyzn, u połowy chorych owrzodzenie utrzymuje
się dłużej jak 9 miesięcy, a u 2/3 obserwowane są nawroty po leczeniu.
W 1917 roku Homans postawił hipotezę związku przekrwienia biernego w
układzie żylnym z owrzodzeniem troficznym podudzi w przebiegu przewlekłej
niewydolności żylnej.
Zastój krwi żylnej prowadził do niewystarczającego utlenowania tkanek,
czego efektem miało być trudno gojące się owrzodzenie. W okresie prawie
100 ostatnich lat wielu badaczy podejmowało ten temat, hipotezy Homansa
nie wykluczono, znaleziono jednak wiele dowodów klinicznych na jej niedoskonałość.
Problem patogenezy troficznych owrzodzeń podudzi w przebiegu przewlekłej
niewydolności żylnej nie jest do końca wyjaśniony, nie ma jednak wątpliwości,
że kluczowym elementem gojenia się rany jest wystarczająca podaż tlenu.
Celem pracy jest przedstawienie wyników leczenia chirurgicznego owrzodzeń
troficznych podudzi wspomaganego tlenoterapią hyperbaryczną.
Materiał stanowi 52 chorych , 18 mężczyzn i 34 kobiety, hospitalizowanych
w CŁO, w latach 2002-2003. W tym samym czasie w kontroli ambulatoryjnej
po zabiegu lub w trakcie przygotowań do leczenia chirurgicznego pozostawało
dalsze 61 chorych.
Po ogólnym i miejscowym przygotowaniu do zabiegu operacyjnego chorych
poddawano tlenoterapii hyperbarycznej, którą kontynuowano po wykonaniu
wolnego przeszczepu skóry pośredniej grubości.
Operowano 46 chorych z tej grupy (88,46%), zdyskwalifikowano do leczenia
chirurgicznego 6 (11,53%).
W grupie leczonych chirurgicznie i w komorze hyperbarycznej całkowite
wygojenie owrzodzenia po pierwszym zabiegu stwierdzono u 43 chorych
(93,4%).
Wnioski:
1. Chirurgiczne leczenie troficznego owrzodzenia wspomagane tlenoterapią
hyperbaryczną może poprzedzać zabieg na układzie żylnym kończyn.
2. Tlenoterapią hyperbaryczną jest skuteczną metodą wspomagającą leczenie
owrzodzeń troficznych podudzi wolnym przeszczepem pośredniej grubości.
3. Odległy wynik leczenia owrzodzeń troficznych podudzi zależy od uleczalności
przewlekłej niewydolności żylnej i współpracy z pacjentem.
Słowa kluczowe: owrzodzenie troficzne, tlenoterapią hiperbaryczna, przeszczep
skóry
Bóle
kręgosłupa lędźwiowego w grupie zawodowej fizjoterapeutów
PRZEMYSŁAW LISIŃSKI, WŁODZIMIERZ SAMBORSKI
Streszczenie
Przeciążenia układu ruchu wynikające z wykonywanej pracy zawodowej uważane
są za jeden z głównych czynników predysponujących do wystąpienia bólu
kręgosłupa lędźwiowego. Najczęściej bezpośrednią przyczyną bólu jest
dźwignięcie lub skręt tułowia. Znajomość charakteru pracy fizjoterapeutów
wskazuje, że ból występuje częściej w tej grupie zawodowej.
Celem pracy było określenie stopnia występowania omawianego zjawiska
wśród fizjoterapeutów oraz przeanalizowanie okoliczności mogących mieć
wpływ na jego pojawienie się. Badaniami objęto 70 fizjoterapeutów (średnia
wieku 37,5 lat). Grupa ta składała się z 38 kobiet i 32 mężczyzn. W
pracy posłużono się metodą ankietową zawierającą pytania o charakter
bólu (historia rozwoju dolegliwości) oraz okoliczności jego powstania.
W badaniu przedmiotowym oceniono zakres ruchu kręgosłupa lędźwiowego
w płaszczyźnie strzałkowej i czołowej. Stwierdzono 90% występowanie
bólu w badanej grupie, którego główną przyczyną były pozycje i czynności
związane z wykonywanym zawodem (najczęściej dźwiganie i skręty tułowia).
Uzyskane wyniki wskazują, że opisywany przez osoby badane ból ma etiologię
złożoną, a do jego powstania przyczyniło się kilka czynników statyczno-dynamicznych.
Reasumując zawód fizjoterapeuty wiąże się z wysokim ryzykiem występowania
bólu kręgosłupa. Zjawisko to powinno podlegać stałej ocenie.
Słowa kluczowe: kręgosłup, przeciążenie, praca
Leczenie
pokrzywki metodami fizykalnymi
THERAPY OF URTICARIA BY PHYSICAL METHODS
TOMASZ PITSCH, ROMUALDA MUCHA, ALEKSANDER SlEROŃ
Streszczenie
Przewlekła pokrzywka jest uciążliwym schorzeniem, którego istotą jest
występowanie swędzących zmian skórnych (ba pokrzywkowych). Objawy choroby
mogą niejednokrotnie być bardzo uciążliwe i nie poddawać się konwencjonalnej
tera) Metody fizykalne są z powodzeniem stosowane również w leczeniu
chorób skóry, dlatego próba podjęcia tego typu tera u pacjentów chorujących
na pokrzywkę wydaje się być uzasadniona. U dwóch kobiet z przewlekłą
pokrzywką zastosowaliśr dwa dziesięciodniowe cykle terapii metodami
fizykalnymi (polem magnetycznym oraz światłem) obserwując korzystny,
ch stosunkowo krótkotrwały jej efekt. Wydaje się, że osiągnięte przez
nas efekty upoważniają do podejmowania dalszych pr leczenia przewlekłej
pokrzywki i obrzęku naczynioruchowego za pomocą terapii fizykalnej.
Słowa kluczowe: pokrzywka, metody fizykalne, terapia polem magnetycznym,
terapia światłem
Problemy
w postępowaniu fizykalno-usprawniającym w przewlekłym zatruciu benzyną
JÓZEF MRÓZ, WŁODZISŁAW KULIŃSKI, ANNA KOMORNICKA
Streszczenie
Zatrucia przewlekłe związkami zawartymi w benzynie są rzadko spotykane.
Działanie toksyczne dotyczy przede wszystkim układu nerwowego i krwiotwórczego,
co spowodowane jest działaniem czteroetylku ołowiu i toluenu.
W pracy przedstawiono przypadek przewlekłego zatrucia związkami benzyny
u chorego z 20-letnią ekspozycją na opary tego związku - kontrolera
jakości na stacji paliw.
Chory l. 50 został przyjęty do Kliniki celem usprawniania z powodu niedowładu
dystalnego obu kończyn dolnych. Wcześniej diagnozowany w oddziale neurologii,
gdzie wykonano diagnostykę obrazową, i na podstawie badań neurofizjologicznych
rozpoznano polineuropatię ruchowo-czuciową typu aksonalnego. W badaniu
przedmiotowym przy przyjęciu stwierdzono luki pamięciowe, spowolnienie
psychoruchowe, chód z pociąganiem obu stóp, osłabienie odruchów kolanowych
i skokowych, zaburzenia czucia powierzchniowego typu skarpetek i rękawiczek.
W Klinice wdrożono postępowanie fizykalno-usprawniające:
kąpiele czterokomorowe, elektrostymulację, magnetronic, galwanizację
katodową, ćwiczenia czynne: w odciążeniu, z dawkowanym oporem, wzmacniające
siłę mięśniową prostowników i zginaczy obu stóp, ćwiczenia dozowane
na ergometrze, doskonalenie chodu. W wyniku zastosowanego leczenia uzyskano
częściową poprawę w zakresie osłabionych grup mięśniowych. W związku
ze stwierdzonym w wywiadzie narażeniem zawodowym chorego skierowano
do poradni medycyny pracy. Badania laboratoryjne w poszukiwaniu toksycznego
działania związków zawartych w benzynie były w normie, bez biochemicznych
cech uszkodzenia narządów miąższowych. Jednakże z uwagi na długoletnie
narażenie zawodowe i stwierdzane objawy neurologiczne rozpoznano u chorego
polineuropatię toksyczną pochodzenia zawodowego. W dalszej półrocznej
obserwacji chorego wystąpiło narastanie deficytów neurologicznych, zarówno
ze strony ośrodkowego jak i obwodowego układu nerwowego. W przypadku
przewlekłego zatrucia węglowodorami zawartymi w benzynie, polineuropatia
toksyczna i encefalopatia ma charakter nieodwracalny, powoduje trwałe
uszkodzenie układu nerwowego. Postępowanie fizykalno-usprawniające musi
być ukierunkowane indywidualnie.
Słowa kluczowe: zatrucie benzyną, postępowanie usprawniające, fizjoterapia
Niekardiologiczny
ból w klatce piersiowej również istotnym problemem lecznictwa sanatoryjnego
TOMASZ WALENTEK, JOANNA GMYREK, ANNA GADOWSKA-CICHA, JUSTYNA MAŁYSZEK,
ALEKSANDER SlEROŃ
Streszczenie
Dolegliwości bólowe w obrębie klatki piersiowej stanowią szeroki problem
diagnostyczny i praktycznie lekarz każdej specjalności w końcu się z
nim zetknie. W trakcie studiów medycznych, ból stenokardialny jest wielokrotnie
omawiany, powtarzany i w konsekwencji dobrze znany lekarzom. Mniejszy
nacisk kładzie się na pozasercowe dolegliwości bólowe w klatce piersiowej.
W szpitalnych oddziałach i izbach przyjęć bóle torakalne są jednymi
z wiodących dolegliwości zgłaszanych przez chorych, l nawet jeśli są
one nietypowe, to lekarz dysponuje dużym arsenałem badań laboratoryjnych
i dodatkowych ułatwiających właściwe rozpoznanie. Sytuacja jest bardziej
trudniejsza w ośrodkach sanatoryjnych, gdzie ilość możliwych badań jest
znacznie uszczuplona, a badania dodatkowe trudno dostępne. Sanatoria
położone są często w pięknych górskich lub nadmorskich okolicach, które
odległe są od ośrodków gdzie można wykonać badania specjalistyczne.
Toteż bardzo trudne zadanie stoi przed lekarzem pracującym w takich
miejscach. Musi on szczególną uwagę zwrócić w badaniu podmiotowym i
przedmiotowym chorego. Niniejsze opracowanie stanowi niejako przypomnienie
bólów pozasercowych, ich najważniejszych cech, charakteru, badań dodatkowych
pomocniczych w ich stratyfikacji, l może skłoni lekarza do pogłębienia
swojej wiedzy w konkretnych rodzajach bólów w klatce piersiowej.
Słowa kluczowe: ból w klatce piersiowej, leczenie uzdrowiskowe
Miejscowe
i odległe zmiany termiczne jako odpowiedź na zabieg masażu
HANNA
ADAMCZYK-BUJNIEWICZ, JANUSZ KUBACKI
Streszczenie
Wprowadzenie: Masaż jest najstarszą i najczęściej wykorzystywaną formą
terapii. Jego oddziaływanie ma charakter miejscowy oraz ogólny. Jak
wiele innych zabiegów fizykalnych ma również możliwość oddziaływania
odruchowego w oparciu o system unerwienia segmentarnego. Celem pracy
było określenie reakcji pozabiegowej wyrażonej zmianą temperatury powłok
skórnych oraz obserwacja zmian odruchowych zaznaczonych w odpowiednich
obszarach unerwienia segmentarnego. Do pomiaru tych zjawisk wykorzystano
termowizje podczerwieni.
Materiał i metody: Badaniem objętych zostało 36 losowo wybranych studentów
AWF w Katowicach. Masaż przeprowadzono w okolicy lędźwiowej oraz krzyżowej,
a jego czas wynosił 12 minut. Pomiary termowizyjne u wszystkich studentów
wykonywane były przed zabiegiem, po zabiegu oraz po 15-minutowym odpoczynku.
Odczyt temperatury wykonano na obszarach: kości krzyżowej, części środkowej
pośladka, tylnej części uda oraz tylnej części podudzia.
Wyniki: Przed zabiegiem najcieplejszym obszarem był odcinek lędźwiowy
(34,34°C), najzimniejszym zaś obszar pośladka (31,99°C). Bezpośrednio
po zabiegu nastąpił dość znaczny wzrost ucieplenia (powyżej 0,5°C) ale
tylko w obszarze lędźwi i pośladków. Udo zareagowało nieznacznym wzrostem
(0,12°C) natomiast na podudziu zaobserwowano spadek temperatury. Po
15-minutowym odpoczynku w stosunku do stanu wyjściowego najcieplejszym
miejscem jest teraz pośladek (różnica wynosi 0,72°C), równie mocno zmiany
zaznaczają się w miejscu wykonywania masażu (różnica wynosi 0,64°C).
Nieznaczna zmiana pojawia się również na udzie.
Wnioski: Zabieg masażu klasycznego wywołuje wzrost temperatury w miejscu
jego wykonywania oraz w obszarach odległych, ale w obrębie tego samego
unerwienia segmentarnego. W okresie 15 minut po zabiegu następuje ciągły
wzrost
reakcji pozabiegowej wyrażonej wzrostem temperatury.
Porównanie
właściwości mikroklimatu i aerozoli w wyrobiskach kopalnianych i naziemnych
grotach solnych
KRYSTYNA CZAJKA, DANUTA SZIWA, MICHAŁ DROBNIK, TERESA LATOUR
Streszczenie
Opracowanie zawiera wyniki dotychczasowych badań składu chemicznego
aerozolu wytwarzanego z solanek naturalnych i wody morskiej na otwartej
przestrzeni oraz z różnego typu soli w obiektach zamkniętych (tzw. groty
solne i wyrobiska kopalniane).
Wykazano różnice pomiędzy właściwościami aerozolu w badanych obiektach
i ich uwarunkowania.
Słowa kluczowe: aerozol, mikroklimat, sole, solanki, wyrobiska kopalniane,
naziemne groty solne
Warunki
bioklimatyczne Łeby
MAREK CHABIOR, GOŚCISŁAWA KORPALSKA-CHABIOR
Streszczenie
Ocenę warunków bioklimatycznych Łeby, miejscowości starającej się o
status uzdrowiska, przeprowadzono na podstaw codziennych danych meteorologicznych
z godz. 12 UTC z okresu 1971-2000. Podstawą oceny warunków biotermicznych
Łeby była opracowana przez Błażejczyka i oparta na bilansie cieplnym
ciata człowieka temperatura odczuwalna (STI) ore temperatura radiacyjno-efektywna
(TRE), dla której Baranowska opracowała skalę odczuwalności cieplnej
w warunkach klimatu Polski.
Na podstawie skali Baranowskiej dla TRĘ uzyskano większe niż w przypadku
skali dla STI, zróżnicowanie częstości występowania odczuć cieplnych
w Łebie. Obydwie skale mogą być jednak wykorzystywane do oceny warunków
bioklimatycznych wybrzeża jak i Polski.
Poza okresem letnim, korzystne warunki bioklimatyczne na potrzeby klimatoterapii
i turystyki uzdrowiskowej, występuj, w maju i czerwcu oraz w mniejszym
stopniu we wrześniu i październiku. Najmniej sprzyjające warunki, szczególnie
dl;
klimatoterapii, występują od drugiej dekady listopada do drugiej dekady
lutego. Tylko w okresie wiosny zaznaczył się v Łebie istotny statystycznie
trend wzrostowy dla temperatury radiacyjno-efektywnej.
Słowa kluczowe: bioklimat, wskaźniki biometeorologiczne, warunki bioklimatyczne
Zdrój
w Grabinie (Bad Gruben) - pierwsze uzdrowisko powstałe na Śląsku Opolskim
w XIX wieku
MARIUSZ MIGAŁA
Streszczenie
Celem pracy jest przybliżenie dziejów zdrojowiska w Grabinie (Bad Gruben),
pierwszego uzdrowiska działającego w XIX wieku na Śląsku Opolskim.
Zdrój w Grabinie położony był w bardzo atrakcyjnej okolicy, w połowie
drogi między wsiami Grabin a Krasną Górą, w dolinie, u podnóża Wału
Niemodlińskiego.
Baza zdrojowa składała się z kilku domów mieszkalnych (49 pokoi dla
kuracjuszy), domu kąpielowego (16 gabinetów wyposażonych w wanny), parku,
stawu i sieci strumyków. Istniała także łaźnia dla biednych, jedna łaźnia
parowa i jeden zakład do leczenia natryskami.
Wody ze źródeł Grabina zawierały jako składniki lecznicze "żelazo
i siarkę", a ze składu wód i wieloletniego doświadczenia wynikały
wskazania lecznicze do kuracji pitnych i różnego rodzaju kąpieli. Stosowano
kąpiele w wannach, kąpiele parowe, natryski, mineralne kąpiele borowinowe,
rosyjską kąpiel parową, wodolecznictwo słodkowodne.
Większość pacjentów korzystających z leczenia w zdroju grabińskim przebywała
z powodu bólów dnawych, przykurczy kończyn, niedowładów kończyn, chorób
skóry i ogólnego osłabienia. Dużą grupę chorych stanowili też pacjenci
z wykwitami liszajowatymi. Uzdrowisko w Grabinie otwarte było dla wszystkich
chętnych. Mile widziani byli w nim kuracjusze z Królestwa Polskiego,
którzy po upadku powstania listopadowego - poszukiwani przez cara -
znajdowali tam azyl i spokój.
Niestety atrakcyjne położenie, spokój i cenione walory lecznicze nie
wystarczyły do obrony przed bardzo silną konkurencją ze strony pobliskich
zdrojów powstałych na Śląsku Opolskim oraz uzdrowisk Kotliny Kłodzkiej,
mimo że w Grabinie leczono skutecznie pacjentów, których nie można było
tam wyleczyć. Z roku na rok malało zainteresowanie tym zdrojem wśród
kuracjuszy, i od 1865 r. określa się go jako nieczynny.
Słowa kluczowe: zdrojowisko, lecznictwo, rozwój
|
|
