|
Numery
archiwalne
Numer
1-2-1969
Numer 3-4-1969
Numer 1-2-1970
Numer 3-4-1970
Numer 1-2-1971
Numer 3-4-1971
Numer 1-2-1972
Numer 3-1972
Numer 4-1972
Numer 1-2-3-1973
Numer 4- 1973
Numer 1-1974
Numer 2-1974 Numer 3-4-1974
Numer 1-2-1975
Numer 3-4-1975
Numer 1-2-1976
Numer 3-4-1976
Numer 1-2-1977
Numer 3-4-1977
Numer 1-4-1978
Numer 1-2-1979 Numer
3-4-1979
Numer 1-4- 1980/81
|
Balneologia
Polska 2/ 2009
Cele kompleksowej rehabilitacji w ostrym okresie udaru mózgu
The goals of complex rehabilitation in the acute period after the brain
stroke
Aleksandra Pytel, Zdzisława Wrzosek
Streszczenie
W Europie
każdego roku na udar mózgu zapada około 2,5 mln ludzi, z czego w Polsce
około 60 000. Udar mózgu jest istotnym problemem zdrowotnym – w większości
krajów sytuuje się wśród czterech najczęstszych przyczyn zgonów.
Cele pracy: Ukazanie roli rehabilitacji w odzyskaniu optymalnej sprawności
fizycznej, psychospołecznej i zawodowej. Ustalenie ogólnych celów kompleksowej
rehabilitacji pacjentów we wczesnym okresie po udarze mózgu. Ustalenie
czynników mających wpływ na mniej korzystny wynik leczenia rehabilitacyjnego.
Ukazanie aktywnego udziału personelu medycznego w procesie leczenia,
pielęgnowania i rehabilitacji chorych po udarach mózgowych w początkowym
okresie choroby, podczas hospitalizacji jak i w późniejszym okresie
obejmującym pobyt pacjenta w domu. Przedstawienie zadań personelu medycznego
(lekarzy, pielęgniarek, rehabilitantów) w zakresie przekształcania postaw
u chorego w stosunku do leczenia, rehabilitacji oraz przystosowania
się do życia w nowych, zmienionych warunkach. Przedstawienie możliwości
leczenia rehabilitacyjnego w uzdrowiskach jako sposobu przyspieszenia
powrotu chorego do życia społecznego i zawodowego.
Słowa kluczowe:
udar mózgu, rehabilitacja, sprawność psychospołeczna
Summary
Every year
in Europe about 2.5 million people suffer from brain stroke, of which
60 000 people in Poland. Thus, brain stroke is an essential social problem
and in majority of the countries it is named one of four most frequent
reasons of death.
The goal of the paper is to: display the role of rehabilitation in recovering
full physical, psychological, professional and social efficiency; establish
general goals of complex rehabilitation of patients right after the
brain stroke; establish factors which might be disadvantageous in the
course of treatment; present an active participation of the medical
staff in the process of treatment in nursing and rehabilitation of patients
having suffered from brain strokes at the initial stage of the disease,
during hospitalisation as well as at the later stage when the patient
is at home; present tasks of the medical staff (doctors, nurses and
rehabilitation specialists) in changing the patient’s attitude to treatment,
rehabilitation and adjusting to new life circumstances; and finally
to present rehabilitation in health resorts as a way of facilitating
recovery and return to a social and professional life.
Key words: brain stroke, rehabilitation, psychological and social efficiency
…............................
Zawał
serca u pacjentów przed 40 rokiem życia
Myocardial infarction in patients before the age of 40
Agnieszka Manierak, Joanna Łebek, Jarosław Pasek, Andrzej Tomasik,
Brygida Przywara, Aleksander Sieroń
Streszczenie
Ówcześnie coraz modniejsze staje się korzystanie w uzdrowiskach, sanatoriach
czy centrach rehabilitacyjnych z zabiegów oferowanych w SPA i Wellness
ze względu na specyfikę i różnorodność prowadzonych tam zabiegów. W
wielu przypadkach intensywne i niekontrolowane korzystanie z tych zabiegów
przy zbyt dużym obciążeniu może prowadzić do wystąpienia ostrych zespołów
wieńcowych, zmian niedokrwiennych jak również może być przyczyną zawału
mięśnia sercowego. Dotyczy to zarówno osób młodych jak i starszych.
Celem pracy była próba odpowiedzi na pytanie, jakie czynniki mogą przyspieszać
rozwój tych chorób i ich manifestację kliniczną, w szczególności zawału
mięśnia sercowego u pacjentów przed 40 rokiem życia. Problem prognostycznego
znaczenia wieku pacjentów hospitalizowanych z powodu zawału mięśnia
sercowego, a także czynników ryzyka nie doczekały się jak dotąd zbyt
wielu opracowań. Dlatego współczesna balneologia nie może nie dostrzegać
problemu ostrych zespołów wieńcowych (zawału) wśród ludzi młodych, leczących
się w uzdrowisku.
Słowa kluczowe: zawał serca, czynniki ryzyka, niedokrwienie mięśnia
sercowego
Summary
Currently, it is becoming more and more fashionable to use spa and wellness
procedures in health resorts, sanatoria or rehabilitation centres. In
many cases, intensive and uncontrolled application of these procedures
with excessive load can lead to acute coronary syndromes, ischemia and
myocardial infarction. This concerns both young and older persons. The
aim of this work was to determine which factors can accelerate development
of these diseases and their clinical demonstration, in particular myocardial
infarction in patients before the age of 40. The problem of prognostic
meaning of the age in case of hospitalised myocardial infarction patients
and risk factors have not been thoroughly studied. That is way contemporary
balneology cannot ignore the problem of acute coronary syndrome (infarcts)
among young people who are treated in health resorts.
Key words: myocardial infarction, risk factors, myocardial ischemia
…...........................................
Badania
właściwości fizyczno-chemicznych suchego aerozolu solnego w komorze
naziemnej
Investigation
of physico-chemical proprties of dry salt aerosol in artificial caves
Irena
Ponikowska, Teresa Latour, Alina Czerwinskaja, Jacek Chojnowski ,Beata
Błaszkiewicz, Włodzimierz Szmurło
Streszczenie
Leczenie chorych z chorobami dróg oddechowych w naturalnych komorach
solnych znane jest od bardzo dawna. W ostatnich latach w Polsce skonstruowano
liczne komory solne, które miały stanowić alternatywę dla naturalnych
komór solnych. Jednak w komorach tych nie udało się uzyskać takiego
stężenia aerozolu, które miałoby działanie lecznicze, nie należy więc
traktować je jako urządzenia medyczne. Komory te jednak można w pewien
sposób wykorzystać w lecznictwie, jeżeli wprowadzi się do nich aerozol
solny o odpowiednich parametrach medycznych.
W tym celu zastosowano generator rozpylający wysokodyspersyjny aerozol
o odpowiednim stężeniu. Przeprowadzono badania warunków mikroklimatu
badanej komory, określono wielkość cząstek aerozolu i jego stężenie.
Badania te, które traktujemy jako wstępne pozwoliły na wybór soli o
największej wartości leczniczej, jako źódła aerozolu, którą dodatkowo
wzbogacono w jod. Badania wielkości cząstek aerozolu wytworzonych przez
generator wykazały, że jest to aerozol w 98% o wielkości 1- 5 um, a
więc taki który dociera do pęcherzyków płucnych. Stężenie aerozolu badano
w różnych warunkach i w różnych miejscach komory. Wynosiło ono średnio
4,42-6, 03 NaCl mg/m3 powietrza. Stwierdzono, że wielkość absorpcji
chlorku sodu podczas jednego zabiegu inhalacyjnego wynosi przeciętnie
13 mg, co oznacza, że dostarczamy w ten sposób bardzo niewielkich ilości
chlorku sodu do organizmu. Jak należy sądzić taka ilość chlorku sodu
nie ma ujemnego wpływu na ustrój chorego. Badania mikroklimatu komory
zaopatrzonej w generator aerozolowy wykazały, że optymalne stężenie
aerozolu wynosi 10-15 mg/m3, wilgotność 60%, temperatura powietrza 20m-24oC,
czas zabiegu 45 minut. Wyniki tych badań zostaną wykorzystane do dalszych
badań u chorych z POCHP.
Słowa kluczowe: komora solna, stężenie aerozolu
Summary
Treatment in natural salt caves (speleotherapy) has been known for years.
In Poalnd, numerous artificial salt caves have been constructed during
the last few years that were supposed to be a good alternative for natural
salt chambers. Still, in articifical caves it was impossible to reach
such levels of salt aerosol that would bring medical effect. Consequently,
they cannot be treated as “medical equipment.” However, artificial salt
caves can be used in medical tretament provided that special salt aerosol
demostrating certain medical parameters is introduced.
The aim of the research was to examine physical and chemical properties
of high-dispersive salt dry aerosol of certain concentration that is
produced by a generator. The microclimate of the caves were checked
together with the size of aerosol particles and its concentration. This
investigation, treated as primary work, enabled to select the salt that
has the greatest medical value to be a source of aerosol produced by
the nebulizer that is additionally enriched with iodine. The examination
of the size of particles generated by the apparatus showed that 98 per
cent of aerosol particles are 1- 5 um making them reach to pulmonary
alveoli. Concentration of aerosol was examined in various conditions
and places within the cave. It was 4.42-6.03 NaCl mg/m3 on average.
It was stated that sodium chloride absorption during one procedure came
to 13 mg NaCl on average, which means it was very small amount of salt
that was absorbed by human organism. Yet, it should be speculated that
such amount of sodium chloride does not have any negative influence
on the patient. Examination of the microclimate of artificial caves
shows that dry salt aerosol concentration came to 10-15 mg/m3, humidity
– to 60per cent, air temperature – to 20-24 degrees Celsius, procedure
duration – 45 minutes. These results we will be later adopted in treatment
of patients with POCHP.
Key words: salt caves, oncentration of aerosol
…...........................
Wpływ
przezskórnej elektrostymulacji nerwów z EMG-biofeedback na powrót funkcji
ręki spastycznej u chorych po niedokrwiennym udarze mózgu
Effect
of transdermal nerve electrostimulation with EMG biofeedback on return
function of the spastic hand in patients after ischemic stroke
Jolanta
Krukowska, Ewa Świątek, Jan Czernicki
Streszczenie
Największym problemem terapeutycznym u chorych po udarze mózgu jest
narastająca spastyczność mięśni kończyn niedowładnych. Często jest przyczyną
ograniczenia lokomocji i utraty samodzielności w podstawowych czynnościach
dnia codziennego. Odzyskanie samodzielności zależy przede wszystkim
od sprawności ręki. Reedukacja funkcji ręki u chorych po udarze mózgu
jest trudna, długotrwała i nie zawsze udaje się uzyskać pełny powrót
jej sprawności.
Materiał i metody: Ze względu na ułożenie i rodzaj stosowanych elektrod
do elektrostymulacji z EMG-biofeedback, wśród zakwalifikowanych do badań
pacjentów po niedokrwiennym udarze mózgu, losowo wyróżniono dwie grupy
badane: u chorych w grupie 1 stosowano płaskie elektrody, które układano
powierzchownie odpowiednio wzdłuż przebiegu mięśni na przedramieniu,
natomiast w grupie 2 do zabiegu wykorzystano elektrodę-rękawicę podłączoną
do anody. Ponadto u wszystkich chorych w zależności od wskazań prowadzono
kinezyterapię. W ocenie stopnia spastyczności mięśni ręki stosowano
zmodyfikowaną skalę Ashworth’a, sprawność funkcjonalną ręki oceniano
na podstawie testu Brunnström, a aktywność mięśni spastycznych ręki
w warunkach statycznych badano elektromiografią globalną. Badania przeprowadzono
przed i po zakończeniu leczenia (średnio po 20 zabiegach).
Wyniki: Wykazano istotną poprawę wszystkich badanych parametrów w obu
badanych grupach. W grupie 2 (do stymulacji wykorzystano elektrodę-rękawicę)
stwierdzono zdecydowanie większe zmniejszenie spastyczności oraz powrót
śladowych ruchów ręki zależnych od woli, a tym samym zwiększenie świadomości
posiadania ręki i wykorzystywanie jej w czynnościach dnia codziennego.
Wnioski: Możliwość wizualnej kontroli funkcji mięśni w istotny sposób
podnosi efektywność ćwiczeń i świadomie aktywizuje chorego w proces
terapii. Przezskórna elektrostymulacja nerwów (elektrodą-rękawicą) całego
obszaru ręki łącznie z palcami z wykorzystaniem biologicznego sprzężenia
zwrotnego pod kontrolą elektromiograficzną jest metodą, która winna
stanowić istotny element reedukacji funkcji ręki spastycznej u chorych
po udarze mózgu.
Słowa kluczowe: niedowład połowiczy, ręka spastyczna, przezskórna elektrostymulacja
nerwów z wizualnym EMG-biofeedback
Summary
The biggest problem of therapy of patients after the stroke is growing
muscle spasticity in paresis limbs. It is often the reason of locomotion
limitations and independence loss in basic activities of everyday life.
Above all, recovery of human autonomy depends on hand efficiency. Re-education
of hand function in patients after the stroke is a difficult, long-term
process and does not always guarantee full recovery.
Material and methods: Following the arrangement and type of electrodes
used to EMG-biofeedback electrostimulation, patients after the ischemic
stroke eligible for medical tests have been randomly divided into two
studied groups: patients in Group 1 flat electrodes were used and placed
superficially along the muscles on the forearm, while in Group 2 a glove-electrode
connected to the anode was used in the course of the treatment. In addition,
kinesitherapy was applied in all the patients. In assessing hand muscles
spasticity, the modified Ashworth scale was used. Functional efficiency
of the hand was evaluated according to the Brunnström test and activity
of spastic muscles of the hand in static terms were estimated by global
electromyography. Tests were carried out before and after the treatment
(after 20 treatments on average).
Results: Substantial improvement in all the tested parameters in both
study groups was observed. In Group 2 (stimulation by the glove-electrode)
reduction of spasticity and return of trace hand movements depending
on the will was significantly greater, and thereby enhancing hand awareness
and hand use in everyday life activities.
Conclusion: The possibility of visual control of muscle function substantially
raises the efficiency of exercises and consciously activates the patient
during the therapy. Transdermal nerve electrostimulation (by the glove-electrode)
of the whole hand area including fingers with the use of bio-feedback
control electromyography is a method which should be an important element
of re-education of the spastic hand function in patients after the stroke.
Keywords:
hemiparesis, spastic hand, transdermal electrostimulation of the nerve-visual
EMG-biofeedback
….......................
Analiza
wpływu procesu usprawniania na wydolność oddechową u pacjentów z bólami
w odcinku szyjnym kręgosłupa.
The
analysis of rehabilitation processes on respiratory efficiency in patients
with cervical spine pains
Elżbieta
Ciejka , Dominika Misiewicz-Kubik
Streszczenie
W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby chorych odczuwających
dolegliwości bólowe odcinka szyjnego kręgosłupa, a także często związane
z tym występujące dolegliwości bólowe stawów barkowych i ograniczenia
ruchomości, zarówno odcinka szyjnego kręgosłupa jak i w stawach barkowych.
Ból i ograniczenia ruchowe są przyczyną pojawiania się niezdolności
do utrzymania prawidłowej aktywności fizycznej, a następnie pogorszenia
siły mięśniowej. Ograniczenia ruchowe w obrębie wymienionych odcinków
ciała, a także obniżona sprawność fizyczna ujemnie wpływają na stan
wentylacji płuc, prowadząc tym samym do obniżenia wydolności oddechowej.
Celem pracy była ocena szczytowego przepływu wydechowego (PEF) u pacjentów
z dolegliwościami bólowymi odcinka szyjnego kręgosłupa, ograniczeniem
ruchomości tej okolicy i ograniczeniem ruchomości w stawach barkowych
po zastosowanym leczeniu usprawniającym.
Materiał i metody: Badania przeprowadzono w grupie liczącej 40 osób
w wieku od 45-60 lat. Pacjenci zostali podzieleni na III grupy badawcze:
I grupa – pacjenci z dysfunkcją i ograniczeniem ruchu odcinka szyjnego
kręgosłupa.
II grupa – pacjenci z dysfunkcją i ograniczeniem ruchu w stawach barkowych.
III grupa-pacjenci z dysfunkcją i ograniczeniem ruchu odcinka szyjnego
kręgosłupa
i stawów barkowych. U badanych pacjentów wykonano pomiary zakresu ruchomości
odcinka szyjnego kręgosłupa, ruchomości stawów barkowych, test Apleya,
oraz pomiar PEF. Badania wykonano przed rozpoczęciem procesu usprawniania
i po zakończonym leczeniu.
Wnioski: Po zastosowanej rehabilitacji zaobserwowano poprawę w pomiarach
szczytowego przepływu wydechowego. Największa poprawa zaobserwowano
w grupie z dysfunkcją
i ograniczeniem ruchomości w odcinku szyjnym kręgosłupa.
2. Po zastosowanej rehabilitacji zaobserwowano znaczną poprawę ruchomości
w odcinku szyjnym kręgosłupa i zwiększenie zakresu ruchu w stawach barkowych.
3. Uzyskane wyniki badań wskazują na celowość stosowania usprawniania
oraz kinezyterapii oddechowej u badanych pacjentów.
Słowa kluczowe:
wydolność oddechowa, fizjoterapia
Summary
An increase in number of patients with cervical and shoulder pains and
those with restriction of mobility in these sections have been observed
during the last years. The pains and the restriction of mobility are
main reasons for reduction of motor activity and decrease of muscle
strength. These restrictions negatively influence condition of lung
ventilation.
Aim of research:The aim of this study was to evaluate peak expiratory
flow (PEF) among patients with the cervical pain syndrome and with shoulder
pains before and after physiotherapy.
Material and methods: The examination was carried out on 40 patients
(45-60 years old). They were divided into three groups:
I – patients with cervical pain syndrome
II – patients with pain and dysfunction in shoulders
III – patients with cervical and shoulders pain and motor dysfunction
in these sections
Measurements of the range of the cervical spine and shoulder mobility
and the Apley’s test were performed on patients. Peak expiratory flow
(PEF) test was made using a Peak Flow Meter. The tests were made before
and after physiotherapy.
Results: An improvement in peak expiratory flow in patients with the
cervical dysfunction was observed after physiotherapy. Statistical significant
improvement in the cervical and shoulder mobility was observed after
physiotherapy.The results indicate advisability of applying physiotherapy
in patients with the cervical and shoulder dysfunctions.
Key words:
respiratory effciency, physiotherapy
…........................
Zagadnienie
wpływu 222 radonu i jego pochodnych na wybrane markery obrotu kostnego
i poziom DHEA-S u kobiet z obniżoną masą kostną
The
issue of the influence of radon222 and its derivatives on chosen markers
of osseous turnover and DHEA-S levels in women with lowered bone mass
Przemysław
Minta, Marta Orzechowska
Streszczenie
Wstęp: Wielowiekowa obserwacja osób korzystających z właściwości leczniczych
źródeł radoczynnych oraz badania eksperymentalne na zwierzętach stanowią,
że radon 222 oraz jego pochodne wywierają różnorodne, głównie bodźcowe
oddziaływania na organizmy żywe, które pośrednio dotyczą również tkanki
kostnej. Udokumentowane wyniki badań eksperymentalnych nad wpływem radonu
222 na uszkodzoną mechanicznie tkankę kostną zwierząt wykazały, że radon222
stosowany w odpowiednich dawkach przyspiesza proces osteogenezy i zrost
odłamów, co sugeruje obrót kostny przewagą markerów kościotworzenia.
Przyjęto ałożenie, że radon222 może również warunkować obrót kostny
u osób z patologicznie obniżoną masą kostną.
Cel pracy: Celem pracy uwzględniającym powyższe założenia była ocena
wpływu radonu222 i jego pochodnych u kobiet z obniżoną masą kostną na
stężenia wybranych markerów obrotu kostnego: karboksyterminalnego telopeptydu
kolagenu typu I (ICTP) ? markera związanego z procesem resorpcji i osteokalcyny
(BGP) ? markera kościotworzenia, a także ocenę stężenia siarczanu dehydroepiandrosteronu
– hormonu regulującego szybkość obrotu kostnego.
Materiał i metodyka badań: Badaniami objęto 150 kobiet w wieku 35-65
lat (średnia 54). Osoby badane zostały podzielone na pięć grup liczących
po 30 kobiet. Trzy grupy badanych były poddawane przez 21 dni emanacjom
radonowym, natomiast pozostałe 60 osób stanowiło dwie grupy porównawcze
w których nie stosowano radonoterapii. W różnych grupach wybrane markery
obrotu kostnego oznaczano przed i bezpośrednio po radonoterapii oraz
po trzech miesiącach od jej zakończenia. W grupie kontrolnej dokonano
jednorazowo pomiarów wybranych markerów szybkości obrotu kostnego.
Wyniki badań i wnioski: Radonoterapia stosowana w dawkach terapeutycznych
u kobiet z obniżoną masą kostną powoduje zmiany obrotu kostnego pod
postacią spadku stężenia markera resorpcji karboksyterminalnego telopeptydukolagenu
typu I oraz wzrostu stężenia markera kościotworzenia osteokalcyny w
surowicy krwi, co stanowi, że radon222 u kobiet z obniżoną masą kostną
normalizuje szybkość obrotu kostnego.
Słowa kluczowe:
radonoterapia, osteoporoza, obrót kostny
Summary
Introduction:
Many hundred years old observation of patients availing themselves of
the properties of medicinal radon-active waters as well as exsperimental
research on animals determine that radon 222 and its derivatives exert
various, mainly stimulus activity on living organisms, which partially
affects bone tissue, too. Documented results of experimental research
on the influence of radon222on mechanically injured animal bone tissue
proved that radon222 used in proper doses accelerates osteogenesis process
and union of fragments, which suggests osseous turnover with the superiority
of bone-formation markers. There have been made an assumption that radon222
may as well condition osseous turnover in patients with pathologically
lowered bone mass.
Work objective: The objective of our work, with the above assumption,
was the assessment of the influence of radon and its derivatives in
women with lowered bone mass on the concentration of chosen osseous
turnover markers: carboxy -terminal telopeptide of type I (ICTP) collagen
– the marker connected with the process of resorption and osteocalcin
(BGP) – the marker of bone- formation as well as the assessment of the
concentration of dehydroepiandrosterone sulphate- the hormone which
regulates the pace of osseous turnover.
Material and methodology of the research: The research was carried out
on 150 women at the age of 35-65 (on average 54). The examined people
were divided into five groups of 30 women. Three groups of patients
were subjected to radon emanation for 21 days, while the remaining 60
people formed two comparative groups in which radon therapy was not
used. In different groups chosen osseous turnover markers were marked
before and immediately after the radon therapy, also three months after
it was finished. In the control group the measurement of chosen osseous
turnover pace markers was made only once.
Research results and conclusions: Radon therapy used in therapeutic
doses in women with lowered bone mass causes changes in osseous turnover
in the form of decrease in concentration of the marker of resorption
of carboxy- terminal teleopeptide of type I and increase in concentration
of bone-formation marker of osteocalcin in blood serum, which proves
that radon222 in women with lowered bone mass normalizes the course
of osseous turnover.
Key words:
radon therapy, osteoporosis, osseous turnover
…..................................
Czy
uzdrowiskowe leczenie zaniedbanych złamań stawowych kości piętowych
jest uzasadnione?
Is
health resort treatment of neglected calcaneus fractures medically justified?
Grzegorz
Guzik, Jacek Patoła, Janusz Lubaś, Krzysztof Modrzewski
Streszczenie
Złamania kości piętowych naruszają biomechanikę stawów skokowo-piętowych,
powodując głównie utratę ruchów supinacji i pronacji. Przedstawiono
sposoby leczenia operacyjnego złamań kości piętowych. Stosowane tylko
unieruchomienie śródstawowych złamań kości piętowej opatrunkiem gipsowym
okazuje się często nieskuteczne. W pracy przedstawiono wyniki leczenia
27 pacjentów w szpitalu uzdrowiskowym z powodu niedomogi stóp po przebytych
zlamaniach kości piętowych. Wykorzystano do oceny sprawności stóp shole
AOFAS oraz Skalę Lubelskiej Kliniki Ortopedii i Traumatologii. Omówiono
postępowanie fizjoterapeutyczne w szpitalu uzdrowiskowym. Wyniki z leczenia
ukazują znaczne różnice wartości punktowych. Chorzy ze znaczną niewydolnością
pourazową stóp uzyskali tylko częściową poprawę stanu funkcjonalnego
i kierowanie ich do leczenia w szpitalu uzdrowiskowym jest niecelowe.
Słowa kluczowe:
złamania stawowe kości piętowych, leczenie uzdrowiskowe
Summary
Fractures of the calcaneus disturb bio-mechanics of ankle and heel joints
and result mainly in loss of supination and pronation movements. The
study presents surgical treatment methods of calcaneus fractures. The
method of applying plaster cast immobilization of fractures of the calcaneus
is often inefficient. The research introduces treatment results of 27
patients in a health resort hospital that suffer from feet indispositions
caused by the past fractures of calcaneus. To evaluate efficiency of
feet, the AOFAS and Lublin Orthopaedic and Traumatology Clinic scoring
scales were used. Physiotherapeutic procedures in the health resort
hospital were discussed. Results of the treatment reveal significant
discrepancies in punctual values. Patients with considerable post-injury
failure of feet reached only partial improvement of their functional
state and prescribing them health resort treatment seems aimless.
Key words:
calcaneus fractures, health resort treatment
….........................
Wartość
densytometrii jako metody oceny stopnia gęstości kości u kobiet w okresie
postmenopauzalnym
The importance of bone densitometry as an assessment method for
bone density in postmenopausal women
Danuta
Rochon-Szmejchel, Wojciech Hagner
Streszczenie
Osteoporoza na przełomie XIX i XX wieku stała się jedną z głównych chorób
cywilizacyjnych. Około 80 milionów ludzi na całym świecie cierpi na
jedną z trzech odmian osteoporozy. Badanie densytometryczne pozwala
wcześnie (z wyprzedzeniem od 5 do 20 lat) stwierdzić zwiększone ryzyko
złamań kręgów i kości udowej. „Cichy złodziej kości” (osteoporoza) rozwija
się podstępnie, bezobjawowo przez wiele lat okradając szkielet ze zdeponowanych
w nim zasobów wapnia. Objawy chorobowe powstają późno, zwykle na końcu,
gdy dojdzie już do złamań kości długich lub kręgów. W Polsce osteoporozą
zagrożonych jest aż ponad 5 mln kobiet.
Słowa kluczowe:
osteoporoza, badanie densytometryczne, kobiety w okresie postmenopauzalnym
Summary
At the turn of 19th and 20th century, osteoporosis became one of the
major civilization diseases. Around 80 million people all over the world
suffer from one of the three osteoporosis types. Densitometry allows
for early identification (5 to 20 years in advance) of increased risk
of vertebra and femur fractions. “The silent bone thief” (osteoporosis)
develops insidiously, asymptomatically, for many years, depriving the
body of calcium stored in bones. The symptoms appear late, usually at
the end, when long bones or vertebrae fractures occur. Over 5 million
women in Poland are already at risk of osteoporosis.
Key words:
osteoporosis, bone densitometry, postmenopausal women
…....................
Neuropatia
pourazowa nerwu promieniowego-problemy w diagnostyce i terapii
Post-injury
neuropathy of radial nerve-issues in diagnosis and treatment
Józef
Mróz, Włodzisław Kuliński, Paweł Leśniewski, Wojciech Haładyna
Streszczenie
Zespołami
z ucisku nazywany uszkodzenia nerwów obwodowych na ich przebiegu w kończynach
w następstwie ucisku i niedokrwienia nerwu. Mogą być one wywołane różnymi
przyczynami, takimi jak: uraz, złamanie kości, guzy, wyrośla kostne,
obrzęk tkanek miękkich w wyniku chorób metabolicznych. Wyróżnia się
zespoły uciskowe ostre powstałe w wyniku np. urazu lub przewlekłe. Seddon
podzielił stopnie uszkodzenia nerwu na trzy okresy : neuropraxia, aksonotmesis
i neurotmesis. Stopień i zaawansowanie ocenia się w badaniu emg, od
tego zależy również rodzaj postępowania terapeutycznego i rokowanie.
Spośród zespołów uciskowych mononeuropatie nerwu promieniowego należą
do najrzadziej występujących.
Celem pracy była analiza postępowania diagnostycznego i terapeutycznego
w dwóch przypadkach uszkodzenia pourazowego nerwu promieniowego w rowku
nerwu w obrębie ramienia Do uszkodzenia nerwu doszło w wyniku pourazowego
krwiaka ramienia. Podjęte leczenie farmakologiczne i fizjoterapeutyczne
przez 5 tygodni nie dawało znaczącej poprawy klinicznej świadczącej
o reinerwacji nerwu. Wobec powyższego zdecydowano o badaniu emg, które
wykazało cechy uszkodzenia nerwu promieniowego w bruździe nerwu promieniowego
w obrębie kości ramiennej, poniżej odejścia gałęzi do głowy bocznej
mięśnia trójgłowego, a powyżej odejścia gałęzi do mięśnia prostownika
promieniowego nadgarstka. Stwierdzono uszkodzenie typu aksonotmesis
z komponentą neuropraksji. Wobec powyższego chore skierowano w trybie
pilnym do leczenia operacyjnego. W trakcie zabiegu stwierdzono zresorbowany
krwiak uciskający nerw. Zabieg neurolizy nerwu promieniowego wykonano
po trzech miesiącach od urazu. Ponownie podjęto u chorych postępowanie
fizykalno-usprawniające, które obejmowało sollux czerwony, zmienne pole
magnetyczne niskiej częstotliwości, masaż klasyczny i wirowy, elektrostymulację,
ćwiczenia bierne i bierno-czynne, ćwiczenia indywidualne. Po 8 tygodniach
postępowania fizykalno-usprawniającego uzyskano pełny powrót funkcji
kończyny górnej.
W przedstawionych przypadkach, początkowy brak postępu w leczeniu fizjoterapeutycznym
uwarunkowany był blokiem przewodzenia w nerwie w następstwie ucisku
przez pourazowy krwiak ramienia. W przypadkach uszkodzenia nerwów obwodowych
należy starannie obserwować i analizować powrót funkcji ruchowych mięśni
unerwianych przez nerw. Brak poprawy pomimo leczenia powinien być wskazaniem
do pogłębienia diagnostyki o badanie emg. W przedstawionych przypadkach
niezbędne było jednak wcześniejsze odbarczenie uciskanego nerwu, co
pozwoliłoby na wcześniejszy powrót funkcji nerwu i skrócenie okresu
leczenia.
Słowa kluczowe:
uraz, nerw promieniowy, badanie emg, postępowanie fizjoterapeutyczne
Summary
A compression syndrome is a peripheral nerves injury in limbs that result
from direct nerve compression or nerve ischemia. The syndrome may have
various underlying causes such as: injury, bone fracture, exostosis,
tumor or edema of soft tissues arising from metabolic disorders. Two
types of compression neuropathy can be distinguished: an acute one resulting
from i.e. injury, and a chronic one. Seddon’s classification of nerve
injuries based on the degree of injury encompasses the following stages:
neuropraxia, axonotmesis, neurotmesis. The degree of an injury and its
advancement is assessed during the EMG examination whereupon the diagnosis
and a type of applied therapy depends. Among compression syndromes one
of the rarest occurring is mono-neuropathy of radial nerve.
The objective
of the paper is to analyse diagnosis and therapy procedures in the framework
of two cases of post- injury of radial nerve sulcus in the upper extremity.
The injury of the nerve was caused by compression of post-trauma arm
haematoma. Neither pharmacological nor physiotherapeutic treatment undertaken
for 5 weeks brought significant clinical improvement that would indicate
nerve reinnervation. Hence, the EMG examination was performed which
showed some features of damage to the radial nerve sulcus in humerus
bone – below a neuromuscular junction branching to side head of deltroid
muscle and above neuromuscular junction branching to a wrist radial
extensor muscle. A damage of axonotmesis type was diagnosed with elements
of neuropraxia. Consequently, both patients were urgently administered
surgery, during which an absorbed haematoma compressing the nerve was
diagnosed. The surgery of radial nerve was performed three months after
the injury. Physical rehabilitation was restarted afterwards. The rehabilitation
comprised of red solux, alternating low frequency of magnetic field,
classical and vibro massage, electro-stimulation, passive and active
motion exercises as well as individual exercises. Following eight weeks
of physical rehabilitation, a full recovery of functions of the upper
extremity was attained. In the above mentioned cases, the preliminary
unsuccessful physiotherapeutic treatment was due to the block of conduction
of impulses in the nerve resulting from the compression of post-injury
arm haematoma. In the case of peripheral nerves damage, it is essential
to carefully observe and analyse recovery of motor functions of muscles
innervated by the said nerves. Lack of visible improvement, even though
physical treatment was applied, should be an indication to deepen diagnosis
and perform EMG test. However, in the cases described above it was indispensable
to de-compress the nerve which would allow for quicker recovery of the
nerve functions and shorten the treatment.
Key words: injury, radial nerve, the EMG examination, physiotherapeutic
procedure
…............................
Samoocena
zdrowia pacjentów w starszym wieku po leczeniu uzdrowiskowym w badaniach
SF-36
Self-evaluation of health in elderly patients after spa treatment according
to the SF-36 questionnaire
Kwapisz
Urszula, Maria Danuta Głowacka
Streszczenie
Wstęp:
Pacjenci w starszym wieku przewlekle chorzy są często bardzo absorbujący,
niezadowoleni, koncentrują się na własnych oczekiwaniach, źle sobie
radzą z problemami i mają trudności w adoptowaniu się do nowych warunków.
Specyfika wieku podeszłego wymaga indywidualizacji opieki oraz dążenia
do usamodzielniania i zwiększania poziomu satysfakcji z opieki. Celem
badań była subiektywna ocena zdrowia i leczenia sanatoryjnego osób w
starszym wieku z chorobami narządu ruchu po przebytym leczeniu uzdrowiskowym.
Materiał i metody; Badania wykonano za pomocą kwestionariusza SF-36
(wersja skrócona), wśród 68 osób w starszym wieku, (kobiety – 44, mężczyźni
– 24). Kwestionariusz SF-36 posłużył do oceny stanu zdrowia w obszarze
fizycznym,
funkcji psychospołecznych oraz ogólnych odczuć pacjentów związanych
ze zdrowiem. Wyniki: Większość badanych to osoby z niską samooceną zdrowia,
z problemami zdrowotnymi i ekonomicznymi. Stwierdzono obniżony poziom
samooceny zdrowia, który może być powiązany z trudnościami w wykonywaniu
codziennych czynności i problemami w systemie ochrony zdrowia.
Wnioski: Obniżony poziom samooceny zdrowia i satysfakcji badanych, wskazuje
na konieczność wdrażania programów edukacyjnych i zwiększenie dostępności
do instytucji ochrony zdrowia.
Słowa kluczowe:
starsze osoby, leczenie uzdrowiskowe, samoocena zdrowia
Summary
Introduction:
Elderly patients diagnosed with chronic diseases are very absorbing
and
Dissatisfied; they often focus on their own expectations, tackle problems
poorly and find it difficult to accept new surroundings. The old age
nature demands care individualisation and best endeavours to make the
patient self-efficient and independent as well as improving care satisfaction.
The aim of the research is a subjective health assessment and assessment
of health resort treatment delivered by elderly patients with the lower
limbs dysfunctions after the rehabilitation treatment.
Material and methods: The research was carried out by means of the SF-36
survey (an abridged version) among 68 elderly patients (44 women, 24
men). The SF-36 questionnaire was employed to evaluate health condition
in the area of physical efficiency, psychosocial functions and patients’
general opinions on their health.
Results: Most of the examined were people with low health self-assessment
and economic problems. The analysis of this study revealed that low
health self-evaluation in geriatric patients was dependent on the kind
of education, their family and social standing. The results of the research
showed that low self-assessment of health in participants might be directly
connected with difficulties in daily living and problems of the health
care systems.
Conclusions: The lowered health self-assessment and dissatisfaction
of the participants indicated a necessity of implementation of education
programmes and suggested securing an easy access to health care institutions.
Key words: elderly people, health resort, self-evaluation of health
…....................................
Ocena
warunków kąpieliskowych polskiego wybrzeża Bałtyku
Evaluation
of bathing conditions on the Polish coast of the Baltic Sea
Marek
Chabior, Małgorzata Owczarek
Streszczenie
Ocenę warunków kąpieliskowych polskiego wybrzeża Bałtyku przeprowadzono
na podstawie danych hydrologiczno-meteorologicznych sieci IMGW dla półrocza
ciepłego (V-X) z okresu 1961-2005. Jako kryteria przyjęto: występowanie
temperatury wody Twł15°C i ł18°C, współwystępowanie: temperatury wody
Twł15°C i średniej dobowej temperatury powietrza Tpł15°C oraz nowy syntetyczny
wskaźnik oceny warunków kąpieliskowych, który skonstruowano na podstawie
temperatury wody, oceny odczuwalności cieplnej według temperatury odczuwalnej
STI, zachmurzenia, prędkości wiatru z godz. 12 UTC, oraz wystąpienia
opadu w ciągu dnia (od 06 do 18 UTC).
Wyznaczono daty początku i końca oraz czas trwania sezonu kąpieliskowego.
Stwierdzono, że generalnie najdłuższy sezon kąpieliskowy jest nad Zatoką
Pomorską i Gdańską, a najkrótszy na wybrzeżu środkowym. Korzystne warunki
kąpieliskowe, określone za pomocą zaproponowanego nowego wskaźnika,
z częstością powyżej 50% występują w Świnoujściu i Kołobrzegu, od trzeciej
dekady czerwca do pierwszej dekady września, a w Helu - od pierwszej
dekady lipca do pierwszej dekady września.
Tylko w przypadku serii ze Świnoujścia, dla wszystkich przyjętych w
pracy wskaźników oceny, zaznacza się istotny statystycznie dodatni trend
liczby dni z korzystnymi warunkami kąpieliskowymi. W przyjętych w pracy
wskaźnikach oceny warunków kąpieliskowych najlepiej ich zmienność opisuje
wielomian drugiego stopnia.
Słowa kluczowe:
warunki kąpieliskowe, wskaźniki biometeorologiczne, klimat odczuwalny
Summary
The assessment
of bathing conditions along the coast of the Baltic Sea was carried
out on the basis of hydrological and meteorological data of the IMGW
(the Institute of Meteorology and Water Management) network for the
six warm months of the year (May-October) in years 1961-2005. The assessment
of the bathing conditions was executed on the basis of the occurrence
of water in temperatures tw315°C and 18°C and co-occurence of: water
temperature (tw315°C) and mean daily (24 hrs) air temperature (ta315°C).
In the study a new synthetic index of the bathing conditions assessment
was established. It was based on the following factors: water temperature,
assessment of the warmth sensation determined by the sensible temperature
index (STI), cloudiness, wind speed at 12 UTC and precipitation during
a day (06 -18 UTC).
Dates of the beginning and the end together with the duration of the
bathing season were determined. The longest bathing season was generally
observed by the Pomeranian and Gdańsk Bays, whereas the shortest - on
the central coast. Favourable bathing conditions of the frequency above
50 per cent, determined by the suggested new index, occur most often
in Świnoujście and Kołobrzeg from the third decade of June to the first
decade of September, and in Hel from the first decade of July to the
first decade of September.
During the 45 year period of 1961-2005, a statistically positive trend
of the number of bathing days for all the indices used in the study
is observed only in Świnoujście. The variability of all the indices
of the bathing conditions assessment used in the study is best described
by a polynomial of the second degree.
Key words:
bathing conditions, biometeorological indices, sensible climate
|
|
